Finnes det et liv uten bøker - det er spørsmålet

Finnes det eit liv utan bøk . GEIR SVERRE BRAUT } } } seniorrlidgjevor ved sus og professor ved UiS/HSH år eg blir spurt om kva bok-, film.N eller musikkoppleving som har be.tydd mest for meg, har eg store pro.blem med å svara. Ved hjelp av elimina.sjonsmetoden kuttar eg ut film. Det er få, om nokon, filmar som har på verka liv eller kjensler ut over det eg såg der og då. Både i arbeid og privat har livet vare meir spen.nande enn det eg har sett gjennom film. Musikk er greitt nok. Eg veit kva eg likar og kva eg ikkje tykkjer om. Musikk kan også røra ved noko langt inni meg, men eg grei.er å leva livet utan musikk. Eit liv utan bøker kan eg ikkje sjå for meg. Så langt tilbake som eg kan hugsa har eg el.ska bøker -og tidsskrift! Der har eg funne opningar til delar av verda som eg ikkje har hatt tilgang til. I og mellom linene i lyrikk har eg funne spenningar som har sett mine eigne kjensler og livserfaringar i nytt lys. Noveller har gitt rastlause meg innsikt i sa.manhengar som eg ikkje åleine har hatt fø.resetnader for å sjå. Romanar er det blitt mindre av. Dei skal ha eit sterkt indre driv for at eg orkar å fullføra. På sakprosa, deri.mot, har appetitten vare ovstor. For om lagr 5 år sidan gjekk eg gjennom ei skapane mine har alltid vare så som så, og på den tida fann eg ut at eg berre måtte gjera noko med det. På ein passe akademisk måte fann eg ut at pensum til engelsk grunnfag var ei høveleg, sjølvpåført tvangsbehandling. Pensumlista kom, og eg kjøpte inn den relevante litteraturen. Der var sjølvsagt William Shakespeare. Han var jo ikkje ukjent, men eg må medgje at det stort sett berre var sonettane hans eg hadde vare borti tidlegare. No hadde eg altså pressa meg sjølv til å lesa Hamlet. Skeptisk var eg i starten, men det skulle bli opninga til utruleg mykje glede. Plottet er eigentleg så som så. Det er prega av forfat.taren si samtid. Men dei mellommenneske.lege spenningane som utspelar seg, er tid.lause. Forvitneleg er det å sjå korleis det engelske språket har hatt ein utruleg stabili.tet sidan tidleg på 1600-talet. Replikkveks.lingane er frodige og inneheld korte, mei.ningstette periodar som presist formulerer allmenne røynsler. For ein som elskar tekst.arbeid, er det også moro å leika seg med skil.nadene mellom dei tre ulike tekstutgåvene som har eksistert gjennom 400 år.* Det teoretiske arbeidet med Hamlet blei på ein fascinerande måte kopla inn i mine eigne livserfaringar, og gav meg eit sett med analytiske perspektiv og instrument som eg sidan har drege med meg og hatt glede av både i arbeid og privatliv. Om tragedien om Hamlet skulle verka litt for pretensiøs å gå laus på, kan andre av Shakespeares verk tilrådast. Kva med for.viklingsspelet The comedy of errors, eller Romeo and [uliet? Men for alt i verda, les dei på engelsk. Her er det mykje som kan gå tapt i omsetjingane. Vel -eigentleg skulle eg ha skrive om Bibelen, for det er nok den boka (eller bok.samlinga) som eg har hatt størst glede av gjennom livet. Her er det nett som med Hamlet; forståingane og tolkingane ligg lag på lag. For den som vil kjenna etter, er kontakten med kjernen i det å vera men.neske så påtrengjande at det kan bli gan.ske plagsamt. Det er vel nettopp dette som særkjenner god litteratur, og som gjer at lesing av og til kan vera litt strev.samt. . GEIR.SVERRE.BRAUT.@SUS.NO litterær vekking. (Alle frå Sør-Vestlandet veit • Det finst mange gode studieutgåver av Shakespeares arbeid. Eg likar best dei som kjem kva kraft det er i vekkingar.) Engelskkunn-frå Cambridge University Press under nemninga The New Cambridge Shakespeare. N:I UTPOSTEN 8 • 20151 :er -det er spørsmålet I UTPOSTEN 8 • 2015 li